جایگاه حدیث در علم اخلاق

نویسندگان

محمد شعبانپور

هیئت علمی دانشگاه علامهطباطبایی

چکیده

بعد از قرآن کریم، حدیث دومین منبع و سند دین شناسی و تعیین کننده ی راه سعادت انسان ها است. تکیه بر این منبع حیات بخش در برخی حوزه های دین پژوهی همچون فقه و بخش هایی از اخلاق بیشتر و گسترده تر است؛ زیرا اصول این دانش ها در قرآن به اجمال و اشاره آمده و تفصیل آن را باید در حدیث یافت. این مقاله درپی آن است که با بررسی کُتُب حدیث و اصول به این سؤال پاسخ دهد که آیا حدیث در حوزه ی اخلاق اعتبار دارد یا خیر؟ و در صورت اثبات، میزان تأثیرگذاری وقلمرو آن چه مقدار است؟ برای این منظور به برخی کُتُب مرجع اصول و احادیث باب اخلاق مراجعه شده است و در نهایت ضمن اثبات اعتبار حدیث در حوزه ی علم اخلاق، این نتیجه بدست آمد که اخلاق هم در مقام ثبوت یعنی تعریف مفاهیم خودو هم در مقام اثبات یعنی تصدیق گزاره های خود به شدّت نیازمند به حدیث است و حدیث پشتوانه ای لازم برای اجرای احکام اخلاقی است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

جایگاه حدیث در علم اصول

بدون تردید ایجاد و یا گسترش بیشتر علوم اسلامی، مرهون احادیث منقول از معصومین (ع) بوده است؛ اما عدّه ای گمان کرده اند که تقریباً همة مسائل علم اصول فقه از علوم دیگر اقتباس شده و قواعد آن مبتنی بر عقل، عرف، لغت و یا سیرة عقلاست. در این مقاله، پس از بیان مقدماتی، اثبات می شود که حدیث در اصول فقه شیعه، هم موضوع مهم ترین مسائل اصولی (مانند حجیّت خبر واحد و تعادل و تراجیح) است و هم در استنباط برخی قواعد...

متن کامل

جایگاه اخلاق در تعالی تمدن اسلامی در قرآن و حدیث

چکیده: تمدن اسلامی از زوایا و ابعاد گوناگون مورد توجه اندیشمندان واقع شده و کتاب ها و مقالات متعدد و متنوعی در این زمینه به رشته ی تحریر درآمده است، ولی آنچه در این میان مورد غفلت و بی مهری واقع شده، نقش اساسی و بی بدیل اخلاق در پایه گذاری این تمدن عظیم است. درباره ضرورت وجود اخلاق برای انسان و جامعه انسانی شکی نیست، اما بد نیست به ابعاد و دلایل این ضرورت نیز توجه شود. در کل می توان سه دلیل بر...

جایگاه و مدت استقرار جنین در رحم از دیدگاه قرآن، حدیث، و علم جنین‌شناسی

چکیده در مقالة حاضر به جایگاه جنین در داخل رحم و نقش آن در رشد و تکامل جنین، اهمیت رشد جنین در ظلمات ثلاث رحم، ضرورت تاریکی و ظلمت در رشد جنین، مراحل تکوینی آن جهت جلوگیری از فساد نطفه و پرورش آن، و همچنین طول مدت بارداری از دیدگاه قرآن، حدیث، و علم جنین‌شناسی پرداخته شده است. با شناخت ویژگی‌های مکانی و زمانی لازم جهت رشد و تکامل جنین انسان که جلوه ‏‏‏‏ای از شگفتی های قرآن است ایمان و اعتقاد ...

متن کامل

جایگاه و کاربرد حدیث در تفسیر ملاصدرا

از نشانه هاى اهتمام ملاصدرا به قرآن، تفاسیر او بر برخى سوره ها و آیات و نیز آثار دیگرى به نام هاى «اسرار آلایات» و «مفاتیح الغیب» است. همچنین استناد وى به آیات الهى در بسیارى از مباحث فلسفى و عرفانى اش مشهود است و از علائم توجه خاص او به حدیث نیز، شرح بر اصول کافى و استناد به روایات در بسیارى از موضوعات تفسیرى و فلسفى مى باشد. در این مقاله سعى نگارنده بر این است که بیان و بررسى روایاتى مبادرت و...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
سراج منیر

جلد ۳، شماره ۶، صفحات ۳۵-۶۰

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023